ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی نقش مدیریت سوانح در کاهش اثرات مخاطرات طبیعی از دیدگاه مردم در نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان ادیمی
مخاطرات طبیعی به عنوان بخشی جدا نشدنی از زندگی بشر، سلامت و امنیت گستره زیست و اسکان بشر را با خطر مواجه می سازد. امروزه شمار رخداد مخاطرات طبیعی در جهان رو به افزایش نهاده، بطوریکه تعداد مخاطرات طبیعی با منشا آب و هوایی در کل سیاره زمین در حال افزایش است. قرار گیری ایران نیز در کمربند خشک آب و هوایی موجب کمبود نزولات جوی شده و بروز بحرانهای آب و هوایی از مشخصه های اصلی آن به شمار می آید. با توجه به اینکه تغییرات محیط های طبیعی توام با فعالیت های انسان شکل می گیرد، مسئله دستیابی به راه حل ها و شیوه های مناسب، برای مهار و کنترل و کاهش این مخاطرات و خسارات ناشی از آن، در کشور های مختلف جهان به صورت مسئله ای جدی و ضروری پیگیری می گردد. هدف از تدوین مقاله حاضر، بررسی فرایند مدیریت سانحه در کاهش اثرات مخاطرات خشکسالی و توفان شن در دهستان ادیمی می باشد. روش انجام تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی است. در مطالعات میدانی تعداد 195پرسشنامه در میان 1890 خانوار توزیع گردید. انجام تحلیل با استفاده از آزمون های پارامتری میانگین یک جامعه و ناپارامتری توزیع دو جمله ای در محیط نرم افزار SPSS صورت پذیرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد ظرفیت سازی مناسب برای مدیریت سانحه در منطقه مورد مطالعه وجود ندارد.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20700_5cb07f23606250b432968e5c180d51fb.pdf
2010-04-01
10
25
مخاطرات
مدیریت سانحه
ادیمی
خشکسالی
توفان شن
حسین
فراهانی
1
هیات علمی
AUTHOR
جلال
خمری
2
دانشجوی کارشناسی ارشد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی عناصر جذب گردشگر در شهرستان رودبار با تأکید بر عوامل محیط طبیعی
جاذبههای طبیعی در جهان امروز یکی از جاذبههای گردشگری است و مناطق زیستمحیطی به عنوان بخشی از جاذبههای طبیعی در حال گسترش است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق شهرستان رودبار در استان گیلان است و بدلیل دارا بودن توانهای مناسب طبیعی نظیر رودخانهها، چشمههای آب معدنی، استخرهای طبیعی، جنگل و مناطق کوهستانی پتانسیلهای بسیار مساعدی در زمینۀ جذب گردشگر دارد. دادههای مورد استفاده در تحقیق شامل جاذبه های موجود در شهرستان رودبار است که از طریق بازدیدهای میدانی، کتابخانه و مراجعه به ادارات و سازمانهای مرتبط جمعآوری و سپس بر اساس روشهای آماری به صورت توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از یافتههای تحقیق نشان میدهد که شهرستان رودبار به رغم برخورداری از سابقه درخشان فرهنگ و تمدن کهن و جذابیتهای متعدد گردشگری و بویژه اکوگردشگری، تاکنون آنگونه که شایسته است مورد توجه مسئولین، برنامهریزان و سرمایهگذاران قرار نگرفته و به لحاظ ضعف زیرساختها، مورد استقبال گردشگران نیز قرار ندارد.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20732_e7820c8e997f0c1eb4ab47cd0972a1d0.pdf
2010-04-01
26
46
شهرستان رودبار
گردشگری طبیعت گرا
جاذبههای طبیعی
عوامل محیطی
پرویز
رضائی
rezaei@ iaurasht.ac.ir
1
استادیار
AUTHOR
رضا
خوشرفتار
2
استادیار
AUTHOR
سمیه
قدرتی
3
کارشناسی ارشد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر جایگاه و ضعف های قانونی و اجرایی شوراهای اسلامی شهر در نظام مدیریت شهری کشور
ارزش و اهمیت روز افزون نقش مردم در اداره جوامع و رشد نظام های مردم سالار، موجب توجه به ایده مشارکت مردم در اداره امور شهر شده است. در این میان شوراها به عنوان نهادهای سیاسی مدنی واسط بین دولت و شهروندان، می تواند به عنوان حلقه واصله بین مردم و مدیران شهری تلقی شده و موجبات مشارکت همه جانبه شهروندان در امر مدیریت شهری را فراهم نماید. مطالعه حاضر با رویکرد توصفی- تحلیلی، تلاش دارد تا جایگاه، ضعف ها و مشکلات قانونی و اجرایی شوراهای شهری کشور را با توجه به الگوهای مدیریت شهری، قوانین موجود و وضعیت اجرایی این قوانین مورد تحلیل قرار دهد. به دلیل ساختار نظام حکومتی تا پیش از انقلاب مشروطه، عموم مردم کشور در تعیین سرنوشت خویش از جمله در مدیریت شهرها دخالت چندانی نداشته اند و از این تاریخ به بعد، نظام حکومتی به سمت مدیریت نامتمرکز گرایش پیدا کرده و شکل گیری شوراهای اسلامی کشور در سال 1378، نخستین گام جدی دولت برای تمرکززدایی و ایجاد نظام های محلی اداره امور، بعد پیروزی انقلاب به شمار می رود. همچنین یافته های پژوهش حاکی از آن است که به صورت کلی شوراهای شهری کشور، جهت انجام وظایف خود با مشکلات درونی و بیرونی روبرو هستند. مشکلات درونی شوراها به سطح دانش، تخصص و اطلاعات شهری اعضا، ضعف ساختاری، قانونی، تئوریکی و مشکلات سازمانی شوراها مربوط می شود. بخشی از مشکلات بیرونی شوراها نیز ناشی از عدم به رسمیت شناخته شدن شوراها توسط نهادهای دیگر است. دوگانگی مدیریت شهری با مدیریت شهرداری ها و عدم تحقق و عملیاتی شدن نظریه مدیریت یکپارچه شهری از جمله مواردی است که در عمل تضعیف جایگاه شوراها را به دنبال دارد.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20733_77862cb4ad6bccaf2f4f9612c56ffcce.pdf
2010-04-01
48
65
مدیریت شهری
مشارکت مردمی
شورای شهر
مسعود
تقوایی
taghvaei@geo.ui.ac.ir
1
استاد
AUTHOR
مهدی
احمدیان
2
دانشجوی کارشناسی ارشد
AUTHOR
رحیم
غلامحسینی
3
دانشجوی کارشناسی ارشد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد سطح پوشش گیاهی با استفاده از شاخص های مختلف تصاویر ماهواره ای و مقایسه ی آنها با شاخص جهانی NDVI در حوضه قشلاق-سنندج
درطول دو دهه گذشته، استفاده ازشاخص های گیاهی حاصل از داده های ماهواره ای در بررسی منابع طبیعی، خشکسالی و... اهمیت زیادی پیدا کرده است. شاخص های گیاهی با استفاده از تعدادی باند مناسب محاسبه می شوند. معمولا دو باند قرمز و مادون قرمز نزدیک، جهت تهیه شاخص های مختلف پوشش گیاهی به کار می رود. مطالعه رفتار زمانی پوشش گیاهی، مدلسازی آب و هوایی، طبقه بندی پوشش گیاهی در سطح جهانی، پایش محصولات کشاورزی، مطالعات بیابان زدایی و خشکسالی، حفاظت محیط زیست، بررسی تعادل میزان انرژی و آب در سطح جهانی از جمله کاربردهای شاخص های پوشش گیاهی است. در این مطالعه، به منظور مقایسه نتایج حاصل از شاخص های مختلف در پایش تغییرات پوشش گیاهی، شاخصNDVIبرای حوضه مورد مطالعه، استخراج و با شاخص های، DVI,IPVI,RVI و SAVI مقایسه شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که نزدیکترین شاخص به NDVI، شاخص RVI و SAVI می باشد و دو شاخص DVI و IPVI نیز نتایج نزدیک به هم داشته ولی اختلاف نسبتا زیادی با شاخص های دیگر دارند.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20734_c89c031480b44e224228ef2a3a54c808.pdf
2010-04-01
66
88
: شاخص های گیاهی
شاخصNDVI
حوضه قشلاق- سنندج
سید حسین
میر موسوی
hossein.mousavi047@gmail.com
1
استادیار
AUTHOR
غالب
بابایی
2
کارشناسی ارشد
AUTHOR
ستار
کریمی
3
دانشجوی کارشناسی ارشد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد پتانسیل سیلاب با تاکید بر ویژگیهای ژئومورفولوژیک در حوضه آبریز گوهر رود با استفاده از روش SCS
سیل از جمله پدیده هایی است که هر ساله خسارات فراوانی را به بار می آورد و همواره مورد توجه کارشناسان هیدرولوژی بوده است. عواملی نظیر فیزیوگرافی، ژئومورفولوژی و عوامل انسانی، می تواند این پدیده را در حوضه ها تسریع ببخشد. از آنجایی که در طرحهای بهره برداری از منابع آب، کنترل سیلاب، سدسازی، عملیات آبخیزداری و اکثر زمینه های مطالعات هیدرولوژی، دبی سیلاب اهمیت دارد. لذا دقت مطالعات و درجه ایمنی طراحی تأسیسات و سازه های آبی، بستگی زیادی به روش مطالعات دارد. در تحقیق حاضر پتانسیل سیلاب حوضه آبریز گوهر رود با استفاده از روشSCS مطالعه شده است. ابعاد هیدروگراف حوضه با توجه به مقادیر بارش 24 ساعته، زمان تمرکز، شماره منحنی، بارش مازاد، زمان تا اوج و دبی اوج بدست آمد، سپس هیدروگراف سیل برای حوضه گوهررود در دوره های زمانی 2 ، 5 ، 10 ، 25 ، 50 و 100 سال محاسبه گردید. نتایج نشان داد که با توجه به شکل حوضه گوهر رود، این حوضه توان سیل خیزی ندارد. اما با توجه به باریک بودن حوضه، روانابهای حاصل از بارندگی در مدت زمان کوتاهی به زهکش اصلی رسیده و آن را پر نموده و در نتیجه جایی که رودخانه از واحد کوهستان خارج می شود، خطر سیل وجود خواهد داشت.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20735_b12a0d167e58fe179e8a901d91eb36e0.pdf
2010-04-01
88
105
آنالیز منطقه ای
دبی اوج
روش SCS
زمان تا اوج
شماره منحنی CN )
گوهررود
هیدروگراف
اردوان
بهزاد
ardavan5th@yahoo.com
1
دانش اموخته دکترا
AUTHOR
محمدرضا
ثروتی
2
دانشیار
AUTHOR
ابراهیم
مقیمی
3
استاد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اقلیم شناسی توریسم استان خراسان رضوی بر اساس شاخص TCI
گردشگری بخش عمدهای از اقتصاد جهانی است، که به شدت تحت تأثیر آب و هوا قرار میگیرد. در این مقاله با استفاده از شاخص اقلیم توریستی (TCI) به ارزیابی اقلیم توریسمی استان خراسان رضوی پرداخته شده است. این شاخص به شکلی سیستماتیک شرایط اقلیمی را برای توریسم مورد ارزیابی قرار میدهد. برای محاسبه این شاخص پارامترهای میانگین حداکثر ماهانه دمای روزانه، میانگین دمای روزانه، حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی روزانه، بارش، کل ساعات آفتابی و سرعت باد مورد استفاده قرار میگیرند. در این پژوهش شاخص مورد نظر برای 31 ایستگاه (سینوپتیک، کلیماتولوژی، بارانسجی)، که دارای آمار مشترک 19 ساله (2005-1987) بودند اجرا شد. پس از بدست آوردن میانگین پارامترها، لایه نقطه ای در محیطGIS ، تهیه و درونیابی بر لایه های مذکور اعمال شد. سپس نتیجه درونیابی تبدیل به رستر گردید و در نهایت لایههای نهائی رستری 5 زیر شاخص ماهانه در Spatial analyst - raster calculator بصورت فرمول خطی TCI وارد شد که نتیجه آن اقلیم توریستی ماهانه استان است. با توجه به نقشه ها و روند سالانه TCI استان خراسان رضوی، دو ماه آخر فصل بهار، ماه آخر تابستان و اول پاییز به دلیل اینکه TCI>80 است، بالاترین پتانسیل و بهترین شرایط اقلیم توریستی را دارد. با توجه به این که استان خراسان رضوی دارای آب و هوای متنوع میباشد، شرایط مناسب و مطلوب اقلیمی برای گردشگری در طول سال در استان خراسان با توجه به تغییر فصول و تغییر شرایط آب و هوایی در بین نواحی شمالی، جنوبی، غربی و شرقی استان متغیر است. اگر چه این پژوهش در مقیاس ماهانه انجام گرفته، ولی این روش می تواند با استفاده از آمار روزانه بهترین شرایط اقلیمی برای ورود توریست در طول یک ماه را مشخص کند.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20736_3941d7a1486f8957854976ed0bc5282b.pdf
2010-04-01
106
126
TCI
خراسان رضوی
GIS
درونیابی
شهریار
خالدی
1
دانشیار
AUTHOR
علیرضا
شکیبا
2
استادیار
AUTHOR
فرشته
رضایی مفرد
fereshterezai@ymail.com
3
کارشناسی ارشد
AUTHOR
بابک
میرباقری
4
مربی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثرات زیست محیطی گردشگری خانههای دوم از دیدگاه جامعه محلی مطالعه موردی: دهستان حصار ولیعصر- شهرستان آوج
در چند دههی اخیر، تحولات اقتصادی- اجتماعی از قبیل افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی، توسعه راههای ارتباطی و بهبود دسترسی، افزایش اوقات فراغت و بهبود رفاه اجتماعی، منجر به توسعه گردشگری در مناطق غیر شهری گردیده است. در این راستا گسترش خانههای دوم در مناطق روستایی دارای چشماندازهای طبیعی زیبا و بکر، نشاندهنده یک روند عمده در بازسازی روابط شهر و روستا با هدف استفاده از فضاهای روستایی به منظور تفریح، گذران اوقات فراغت و سرگرمی توام با اقامت گردشگران در آن است. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات زیست محیطی گردشگری خانههای دوم در روستاهای دارای این پدیده در محدوده دهستان حصار ولیعصر است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی مبتنی بر استفاده از مطالعات کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمارهای توصیفی و آمار استنباطی (آزمون فریدمن، آمارهt تک نمونهای و ضریب همبستگی) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد، گردشگری خانههای دوم در روستاهای نمونه اثرات مختلف زیست محیطی منفی به همراه داشته است.چرا که براساس آزمون tتک نمونهای، سطح معناداری بین شاخصهای به کارگرفته شده وجو دارد و عمدتا سطح بالاتر از حد متوسط است. همچنین بیشترین میانگین رتبهای به تغییرات کاربری اراضی و شاخص تخریب محیط زیست و کمترین میانگین رتبهای به آلودگی محیط زیست اختصاص یافته است. و بر اساس آزمون همبستگی بیشترین میزان همبستگی بین تغییرات کاربری اراضی و تخریب محیط زیست میباشد.
https://geonot.znu.ac.ir/article_20737_b5dfcdb8d0b02a09101fc46d6f5f2c73.pdf
2010-04-01
126
145
گردشگری روستایی
اوقات فراغت
خانههای دوم
اثرات زیست محیطی
جمشید
عینالی
einalia@gmail.com
1
هیات علمی
AUTHOR
احمد
رومیانی
2
دانشجوی کارشناسی ارشد
AUTHOR