برآورد تغییرات مکانی بارش در زاگرس میانی با روش‌های میان‌یابی

نوع مقاله : ترویجی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تبریز

2 دانشجوی دکترای دانشگاه تبریز

چکیده

   پیچیدگی الگوها و سازوکارهای بارشی متفاوت و عدم پراکنش مناسب ایستگاه‌های اندازه‌گیری در نواحی کوهستانی، ضرورت ارائه‌ی مدل بارشی مناسب برای هر ناحیه‌ را طلب می‌نماید. در این پژوهش با استفاده از داده‌های بارش سالانه مربوط به 218 ایستگاه‌های سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی (2005-2000) با بهره‌گیری از روش رگرسیون چند متغیره و زمین آمار اقدام به برآورد تغییرات مکانی بارش در دامنه‌های غربی زاگرس مرکزی شد. از تعداد 20 ایستگاه به منظور ارزیابی و آزمون روش‌ها استفاده شد و با بهره‌گیری از دو شاخص آماری MAE  و RMSE ، عملکرد مدل‌های مورد استفاده و تعیین میزان دقت هر یک از آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. بررسی نتایج حاصل از ارزیابی معیارهای خطا نشان داد که کریجینگ عام با کمترین میزان خطا نسبت به بقیه روش‌های زمین آمار و مدل رگرسیونی، به عنوان بهترین روش مدل‌سازی معرفی شد. بر اساس نتایج حاصل، هسته‌های اصلی بارش تقریباً به صورت نواری منطبق بر ناهمواری‌ها از سمت شمال‌غرب-جنوب شرق می‌باشد که در نیمه‌ی شمالی، این هسته‌های بارش منطبق بر ارتفاعات کوهرنگ و در نیمه‌ی جنوبی کمی پایین‌تر از خط‌الراس کوه‌ها می‌باشند. روش‌های زمین آمار نتایج بهتری را نسبت به مدل رگرسیون چند متغیره بدست آوردند ولی از این جهت که روش‌ رگرسیون چند متغیره با توجه به همبستگی و از طریق متغیرهای مستقل، متغیر وابسته را برآورد می‌نماید، برای مدل‌سازی سطوح ارتفاعی بالاتر که فاقد ایستگاه‌های اندازه‌گیری می‌باشند نتایج قابل قبول‌تری را به دست می‌آورد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Estimating Spatial Variation of Precipitation in the Central Zagros Using Interpolation Methods

نویسندگان [English]

  • B. Sari Sarraf 1
  • K. Azarm 2
1 Professor in Climatology, University of Tabriz
2 PhD student in Climatology, University of Tabriz
چکیده [English]

Due to the complexity of the patterns and mechanisms of precipitation and inappropriate distribution of measuring stations in mountains areas, offering a good model is required for each area. In this study, Data of annual rainfall of 218 synoptic and climatology stations and rain gauge (2000-2005) used that prediction and modeling spatial variation of precipitation was done using multiple regression and Geostatistical analysis in the western slopes of central Zagros Mountain. 20 statin were used to test and evaluation of methods. In order to evaluating the performance of each the models and determining the accuracy of theirs, two statistical indices (MAE and RMSE) were used. The obtained results from evaluation error criteria showed that the universal kriging with the lowest error rate was introduced as the best modeling method than other methods of Geostatistical and regression. Although Geostatistical methods obtained better results than the multiple regression model, therefore the multiple regression method estimated the dependent variable according to the correlation of the independent variables, can obtain better results for modeling higher levels that are lack of measurement stations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Precipitation
  • Central Zagros
  • Multiple regression
  • Geostatistical
  • Interpolation